[amdavadis4ever] PM મોદીનો ‘બ ી’-ડોક્ટ્રિન

 

Please use http://translate.google.com/ to translate this article to Language of your choice. PM મોદીનો 'બી'-ડોક્ટ્રિન     ભારતની વિદેશનીતિમાં જે જરૂરી હતો તેવો 'બી' રજ આવ્યો છે. 'બી' એટલે બલૂચિસ્તાન. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ આઝાદીનાં પર્વ નિમિત્તે લાલ કિલ્લા પરથી આતંકવાદનાં મુદ્દા પર પાકિસ્તાનને ઘેરતા પાકિસ્તાન હસ્તકના કાશ્મીર, બલૂચિસ્તાન અને ગિસગિરમાં માનવ અધિકારોનાં ઉલ્લંઘનનો ઉલ્લેખ કરી પહેલી જ વાર પાકિસ્તાનનાં ગાલ પર લપડાક મારી પોતાનો ચહેરો અરીસામાં જોવા પાકિસ્તાનને સલાહ આપી છે.   વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પાસેથી આજ અપેક્ષા હતી. પાકિસ્તાન મિત્રની ભાષા સમજતું નથી. જ્યારે જ્યારે પાકિસ્તાનનાં શાસકો તેમના ઘર આંગણે નબળા પડે છે, ત્યારે ત્યારે લોક લાગણી જીતવા કાશ્મીરનો રાગ આલાપે છે; પરંતુ પાકિસ્તાન માટે બલૂચિસ્તાન અને ગિસગિર પણ તેની દુઃખતી નસ છે. વર્ષોથી આ બંને પ્રાંતોની પ્રજા પાકિસ્તાનથી આઝાદી ઈચ્છે છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પાકિસ્તાનનાં આ બંને પ્રદેશોનાં લોકો પ્રત્યે સંવેદના પ્રગટ કરીને પાકિસ્તાનની ઊંઘ હરામ કરી નાંખી છે.   ભારતીય વડાપ્રધાનના આ બયાન બાદ પાકિસ્તાન મૂંઝાઈ ગયું છે. પાકિસ્તાને બલૂચ નેતાઓ સાથે વાતચીત કરવાની તૈયારી દર્શાવી છે. વડાપ્રધાનની આ સખ્તાઈ અભૂતપૂર્વ અસર ઊભી કરનારી છે. અત્રે એ જાણવું જરૂરી છે કે ડિસેમ્બર, ૨૦૦૫માં બલૂચિસ્તાનની જનતા પર પાકિસ્તાને બોમ્બ વરસાવ્યા હતાં. ૨૦૦૬માં બલૂચ નેતા નવાબ અકબર શાહબાજખાન બુગતીની હત્યા કરી નાંખી હતી. એ વખતે ભારતનાં વિદેશ મંત્રાલયે આ બંને પ્રશ્નો ઊભા કર્યા હતા. પણ તે પછી તે વાત આગળ વધી નહોતી.   ભારતનાં રાષ્ટ્રીય સલાહકાર અજીત ડોભાલે દેશની નવી વિદેશનીતિનો સંકેત પહેલાં જ આપી દીધો હતો. ફેબ્રુઆરી, ૨૦૧૪માં તેમણે કહ્યું હતું કે, હવે એક વધુ મુંબઈ હુમલાનો અંજામ પાકિસ્તાન માટે બલૂચિસ્તાન ગુમાવવામાં પરિણમી શકે છે.   જાણવા જેવી વાત એ છે કે, બલૂચિસ્તાન તે પાકિસ્તાનનાં ચાર મોટા પ્રાંત પૈકીનો એક છે બલૂચિસ્તાનની ભૂમિમાં સહુથી વધુ પ્રાકૃતિક સંપદા છે. ભારતનાં ભાગલા પૂર્વે બલૂચિસ્તાન અનેક નાનાં-મોટાં રાજા-રજવાડાઓનો વિસ્તાર હતો. જેમાં લાસ- બેલા, ખારન અને મકરાણનો સમાવેશ થાય છે. ઓગસ્ટ,૧૯૪૭ થી માર્ચ ૧૯૪૮ સુધી તે સ્ટેટ સ્વતંત્ર રહ્યું હતું. તે પછી તે પાકિસ્તાન સાથે જોડાતા તેની શરત હતી કે બલૂચિસ્તાનને સ્વાતંત્રતા મળશે. બલૂચિસ્તાનમાં આવેલો ગ્વાદર વિસ્તાર મૂળ ઓમાનની માલિકીનો હતો, પરંતુ ૧૯૫૮માં ઓમાને તે ત્રણ મિલિયન-ડોલર લઈ પાકિસ્તાનને વેચ્યો હતો. પાકિસ્તાને આ ગ્વાદર બંદરનો વિકાસ કરવાનું કામ ચીનને સોંપીને ચીન માટે માલ લાવવાની વ્યૂહાત્મક સરળતા કરી આપી છે.   બલૂચિસ્તાનનાં લોકોને લાગે છે કે વર્ષોથી પાકિસ્તાનને તેમની ભૂમિનું અને સ્થાનિક લોકોનું શોષણ કર્યું છે. જ્યારે જ્યારે બલૂચિસ્તાનનાં લોકોએ શાસકોની જોહુકમી સામે અવાજ ઉઠાવ્યો ત્યારે ત્યારે પાકિસ્તાન લશ્કરે તે અવાજને બૂટ નીચે કચડી નાંખવા પ્રયાસ કર્યો છે. પાકિસ્તાન આર્મીએ બલૂચ નેતાની હત્યા પણ કરી છે.   બલૂચ નેતાઓ વર્ષોથી ભારત તરફથી તેમને મદદ મળે તેવી માંગણી કરતાં આવ્યા છે, પરંતુ ભારત તરફથી તેમને ખુલ્લો સહયોગ કદી મળ્યો નહીં. કહેવાય છે કે, ભારતનાં પૂર્વ રાષ્ટ્રીય સલાહકાર એમ.કે.નારાયણને પોતાના કાર્યકાળ દરમિયાન કાબુલ સ્થિત ભારતીય દૂતાવાસ પર હુમલા બાદ એકશન લેવાની વાત કરી હતી, પરંતુ એ પછી કોઈ પગલાં લેવામાં આવ્યા નહોતાં. તે પછી શિવશંકર મેનન પણ પાકિસ્તાનની ભીતર જઈ આક્રમક અભિયાન ચલાવવાથી બચતા રહ્યા. ૨૦૦૯માં જ્યારે મનમોહન સિંહ ભારતના વડાપ્રધાન હતા ત્યારે શમઅલ શેખમાં મળેલા શિખર સંમેલનમાં આ વાત સામે આવી ત્યારે તેમણે પાકિસ્તાનનાં આરોપો પર વાતચીત કરવાની વાત સ્વીકારી હતી. દેશમાં આ અભિગમનો સખ્ત વિરોધ થયો હતો.   ૮૦ ના દશક બાદ કાશ્મીરમાં પાકિસ્તાન પ્રેરિત આતંકવાદી ઘૂસપેઠનો મુદ્દો કેટલાંક વડાપ્રધાનોએ લાલ કિલ્લા પરથી ઉઠાવ્યો હતો, પરંતુ ભારત કદીયે પાકિસ્તાનનાં અંદરના મામલામાં ખુલ્લી દખલ કરવાથી દૂર રહ્યું અફઘાનિસ્તાનથી પાકિસ્તાનને અલગ કરવાવાળા ડુરંડ લાઈનને અફઘાનિસ્તાન હંમેશાં પડકારતું રહ્યંુ, પરંતુ અફઘાનિસ્તાન સાથે ભારતની મિત્રતા હોવા છતાં ભારતે આ મુદ્દે કદીયે અફઘાનિસ્તાનને સાથ ના આપ્યો. ભારતની આ વિદેશનીતિમાં પહેલી જ વાર વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી બદલાવ લાવ્યા છે.    પાકિસ્તાન જે ભાષામાં સમજે છે તે જ ભાષામાં તેમણે વાત કરવાનું પસંદ કર્યું છે. પાકિસ્તાન સાથેના સંબંધોમાં જોખમ લઈને પણ તેમણે બલૂચિસ્તાનના મુદ્દે પાકિસ્તાનને વાતચીતનાં ટેબલપર આવવા દબાણ ઊભું કર્યું છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની આ પહેલનું કોંગ્રેસે પણ સ્વાગત કર્યું છે.   બલૂચિસ્તાનમાં માનવ અધિકારોની પરિસ્થિતિ દયનીય છે. પાકિસ્તાનમાં રહેતા માનવ અધિકાર કાર્યકર્તાઓ, પત્રકારો અને શિક્ષણધિકાર પણ આ પ્રશ્ન ઉઠાવતા રહ્યાં છે. આ સંજોગોમાં ભારત માટે બલૂચિસ્તાન અંગેની રણનીતિ ખૂબ મહત્ત્વપૂર્ણ છે. પાકિસ્તાન પાસે ચીન જેવા મિત્ર છે પણ તેના દુશ્મનો પણ ઘણાં છે. અફઘાનિસ્તાનને પાકિસ્તાન માટે કોઈ જ લગાવ નથી. અફઘાનિસ્તાનને તાલિબાનીઓ સહુથી વધુ ત્રાસ આપે છે અને પાકિસ્તાનની સરહદી ભૂમિ તે તાલિબાનોનો ગઢ છે એ જ રીતે પાકિસ્તાનનાં ગ્વાદર બંદરનો જવાબ આપવા ભારતે ઈરાનના ચાબહાર બંદરના વિકાસ માટે સમજૂતી કરી છે. તે પછી ભારત અન ઈરાન વચ્ચે નજીકનાં સંબંધો વધી રહ્યા છે. એ જ રીતે બાંગ્લાદેશે પણ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના બલૂચિસ્તાન પરના બયાનનું સમર્થન કર્યું છે. બલૂચિસ્તાનમાં થતા માનવ અધિકાર ભંગ અંગે છે. તે ટૂંકમાં જ નીતિ વિષેયક જાહેરાત કરવાનું છે. પાકિસ્તાનની શાન ઠેકાણે લાવવા 'બી' ટર્ન જરૂરી છે ભૂતકાળમાં પૂર્વ વડાપ્રધાન ઇંદિરા ગાંધીએ બાંગ્લાદેશને આઝાદી અપાવી પાકિસ્તાનનાં એક ટુકડાને અદૃશ્ય કરી દીધો હતો. હવે બલૂચિસ્તાન શબ્દ પણ 'બી' થી જ શરૂ થાય છે. વડાપ્રાધન નરેન્દ્ર મોદી ધારે તો ગમે તેટલું જોખમ ઉઠાવીને ઇંદિરા ગાંધીની જેમ બલૂચિસ્તાનને આઝાદી અપાવી શકે તેમ છે તેમ બલૂચિસ્તાનની પ્રજા પણ માને છે. અલબત્ત તેમાં જોખમ પણ એટલું જ છે બાંગ્લાદેશ આઝાદ થયું ત્યારે પાકિસ્તાન પાસે અણુબોમ્બ નહોતો. આજે તેની પાસે અણુબોમ્બ છે. આ માટે સીધી લશ્કરી કાર્યવાહી કર્યા વિના જ કૂટનીતિથી જ પાકિસ્તાનને બલૂચિસ્તાનનાં મુદે પછાડી શકાય. વડાપ્રધાનની આ નવી શરૂઆતને 'બી' ડોક્ટ્રિન કહી શકાય.

__._,_.___

---

Posted by: Bhupendra Jesrani <jesranibd@yahoo.co.in>

---

Reply via web post

•

Reply to sender

•

Reply to group

•

Start a New Topic

•

Messages in this topic (1)

---

Have you tried the highest rated email app?

With 4.5 stars in iTunes, the Yahoo Mail app is the highest rated email app on the market. What are you waiting for? Now you can access all your inboxes (Gmail, Outlook, AOL and more) in one place. Never delete an email again with 1000GB of free cloud storage.

---

World&#39;s Best forwarded emails...

Spread a word to join amdavadis4ever-subscribe@yahoogroups.com

To translate the posted material into your native/regional language,
please visit http://translate.google.com/

Like us on facebook: amdavadi amdavadi

Visit Your Group

• New Members 59

• Privacy • Unsubscribe • Terms of Use

.

__,_._,___