Monday, 28 November 2016

[amdavadis4ever] આપણને મૃત્યુ કેમ અપ્રિય લાગ ે છે? માનસ મંથ ન - મોરારિબાપુ

 



Please use
http://translate.google.com/
to translate this article to Language of your choice.



આપણો મૂળ સ્વભાવ સુખસ્વરૂપ છે. મૂળ સ્વરૂપ સુખનું છે, સ્મૃતિ ખોવાઈ ગઈ છે. બાકી મૃત્યુ કેમ અપ્રિય લાગે છે? મરવાનું છે, સો વર્ષની અંદર મરવાનું છે, છતાં કેમ રડો છો? બૂમો મારો છો? મરી જઈશું, મોત આવશે તો ચાલી જઈશું. પણ કેમ સારું નથી લાગતું મરવાનું? કારણ મૂળ સ્વભાવ મરણધર્મા નથી, અમૃતસ્વરૂપધર્મા છે. એથી એ વસ્તુ સારી નથી લાગતી. દુ:ખ સારું નથી લાગતું. કારણ બધાનો સ્વભાવ સુખધર્મા છે, સુખનું સ્વરૂપ છે.

સુખી થવું હોય તો મૃત્યુનો વિચાર જ ન કરો અથવા સ્વીકાર કરી લો. મૃત્યુને મોક્ષમાં બદલી નાખો. મૃત્યુનો વિચાર કરવાનું માંડી વાળો અથવા તો એવો સત્સંગ કરો કે આપણે મૃત્યુનો સ્વીકાર કરવાનું શીખી શકીએ. જે અવશ્ય થવાનું છે, જે જીવનનું ધ્રુવ છે, જે જીવનનું સત્ય છે એવા મૃત્યુનો આપણે સ્વીકાર કેમ ન કરીએ? જ્યારે આપણો જન્મ થયો'તો ત્યારે ઉત્સવ મનાવવામાં આવ્યો હતો, તો આપણે આપણા મૃત્યુનો ઉત્સવ આપણે ખુદ કેમ ન મનાવીએ? સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતમાં રહ્યા હશે એ જાણે છે કે આપણા દેશમાં 'જીવતાં જગતિયું' કરતા હતા. આ ઉત્સવની પરિભાષા છે. મારી દૃષ્ટિએ ઉત્સવનું કારણ છે. મૃત્યુનું સ્વાગત કરીએ. ડરીએ શું કામ? શાંતિથી મૃત્યુ વિશે વિચારીએ તો જીવનમાં ક્યારેય મૃત્યુનો ડર નહીં લાગે. મૃત્યુ માંગલિક બની શકે છે.

આપણે નકારાત્મક વાત નથી કરવી. આપણે અસ્વીકારનો નહીં, સ્વીકારનો મંત્ર લેવો છે. જ્યારે સ્વીકાર કરવાનું શીખીશું ત્યારે જ જીવન ઉત્સવ બનશે. રહીમનો સુંદર દુહો છે-

ફવપિણ ફળજ્ઞર ણ ઇંતરુઘઊ, ઇંળજ્ઞઇૃ ઇંવજ્ઞ, ્રુર્રૂુૈ વે?

વલઇંફ ઈણ્ળફ ડરિુઘઊ, વર્ળૈ રૂળરૂળ, ર્રૂુૈ વે

આપણે હકારાત્મક ચિંતન કરીએ, પોઝિટિવ થિંકિંગ કરીએ કે સત્યથી વિમુખ નહીં, સમ્મુખ થઈએ; પ્રેમથી વિમુખ નહીં, સમ્મુખ થઈએ અને કરુણાથી વિમુખ નહીં, સમ્મુખ થઈએ તો મોત પણ મા બની જશે.

આખરે મારે કહેવું છે એ કે મૃત્યુ એક સાચી મા છે. સંગતિ જુઓ, એક મા છે કે જે પોતાના બાળકને ખોળામાં સુવડાવે છે, પરંતુ સ્કૂલે જવા માટે બાળક ન જાગે તો પણ જગાડે છે. ખાવા માટે, ટ્યુશન માટે, હોમવર્ક માટે જગાડે છે. રામ સમ્મુખ લોકો માટે મૃત્યુ એક એવી મા છે જે ચિર નિંદ્રામાં સુવડાવી દે છે, પછી એને કોઈ ડિસ્ટર્બ નથી કરતું. મૃત્યુને મા સમજો, પરંતુ એ સમજ સ્વીકારની પ્રવૃત્તિથી-પોઝિટિવ થિંકિંગ કરવાથી આવશે.

આધુનિક યુગમાં પ્રસન્નતા પ્રત્યેક વ્યક્તિ અને સમાજની માગ છે. પ્રસન્ન રહેવું હોય તો પ્રસન્નતા શું છે તે સમજવું પડે. પહેલી વાત તો એ સમજી લઈએ કે પ્રસન્નતા કોઈ બાહ્ય વસ્તુ નથી. એ તો આપણો સ્વભાવ છે. આપણો જેવો સ્વભાવ હોય છે, એ જ આપણને સારું લાગે છે. આપે કદી એ વિષયમાં વિચાર્યું છે કે એ બાબતમાં ક્યારેય ચિંતન કર્યું છે કે આપણને મૃત્યુ કેમ પ્રિય નથી? આખી દુનિયા જાણે છે કે મરવું તો પડશે જ. છતાં કોઈને પોતાને મૃત્યુ પ્રિય નથી, કે નથી કોઈ પરિવારના સદસ્યનું મૃત્યુ થાય એમ ઈચ્છે છે, કોઈ નથી ચાહતું. એનું શું કારણ? ભય કારણ છે? ભય કારણ હોઈ શકે. અથવા તો મમતા કારણ છે કે આ સ્વજન અમારાથી વિખૂટું પડી જશે, અથવા તો અમે ચાલી જઈશું તો શું થશે? તો બની શકે એ આ બંનેમાંથી કોઈ કારણ હોઈ શકે-ભય અથવા મમતા.

આપણી જિજીવિષાએ અને કામનાઓએ મૃત્યુને ભયાવહ બનાવી દીધું છે. મૃત્યુએ સૌને ડરાવી દીધા છે. મૃત્યુ માંગલિક થઈ શકે છે. ડેથ, ડેથ નથી,સમજવા માટે ડેપ્થ છે. એની ડેપ્થ-ઊંડાઈ ખૂબ જ છે. એ રહસ્યમયી ઘટના છે. અને એની ગહેરાઈમાં જે જશે એ અમૃતનો કળશ લઈને બહાર આવશે. આપણે મૃત્યુનાં સંતાન છીએ જ નહીં, આપણે તો અમૃતનાં સંતાન છીએ. ઉપદેશકોએ મોતથી ડરાવી દીધા છે પરંતુ ડરવું વ્યર્થ છે. કેટલાંક કીર્તન પણ એવાં બનાવ્યાં છે, પણ ઘણાં કીર્તન આજે આઉટ ઓફ ડેટ લાગે છે. જીવવાના પાઠ શીખો. મૃત્યુ તો નિશ્ર્ચિત છે એના માટે રડવું શું કામ? જેમનો સ્વીકાર કરશો એ ઘટના વિક્ષિપ્ત નહીં કરે, આનંદ આપશે. કબીર સાહેબે કહ્યું છે-

પફણજ્ઞ લજ્ઞ લરૂ ઘઉં જફળ, પજ્ઞફળજ્ઞ પણ અળર્ણૈડ 

ઇંરૂ રુપરુબવળૂ ઇંરૂ ધજ્ઞરુચવળૂ ક્ષુફણ ક્ષફપળર્ણૈડ ॥

મૃત્યુને ઉત્સવ માનવાની વાત કોઈ નવી નથી. સંબંધ રડાવશે એ જુદી વાત છે. પરંતુ તમે એને કેમ પરિવર્તિત કરો છો એ મહત્ત્વનું છે. અમારા સાધુ સમાજમાં કોઈ રીતરિવાજ નથી હોતા. કોઈ શોકસભા નહીં, કોઈ પ્રાર્થના સભા નહીં, ઉઠમણું નહીં, બેસણું નહીં, સાદડી નહીં. કોઈ વિધિ અમારામાં નથી હોતો. મૌન પણ નહીં, સાધુ મૃત્યુ સમયે મૌન નથી રહેતા, એ ગાય છે કેમ કે એ ઉત્સવ છે. આ હું કરીને પછી બોલી રહ્યો છું. આ અમારી પરંપરામાંથી ઊતર્યું છે. અમે મૌન નથી રહેતા, ગાઈએ છીએ. મને ઘણા પૂછે છે કે શોક ક્યારે ભાંગશે? હું કહું છું કે શોક હોય તો ભાંગે ને? શોક છે જ ક્યાં? અહીં તો શ્ર્લોક જ શ્ર્લોક છે.

કહેવાનો અર્થ એ છે કે વિમુખને બદલે સમ્મુખ દર્શન થઈ જાય તો મૃત્યુ આપણી મા બની જાય છે. અને માનું કર્તવ્ય છે કે બાળકમાં કોઈ દુર્ગુણ પેદા ન થાય એની કાળજી રાખે. અને મૃત્યુ એક એવી મા છે એ જેને ચાદર ઓઢાડે છે એના બધા જ દુર્ગુણ દૂર થઈ જાય છે. રાગ, દ્વેષ કાંઈ પણ રહેતું નથી.

મૃત્યુ યજ્ઞ છે, મૃત્યુ હવન છે. લોકો મૃત્યુને અમંગલ માને છે પરંતુ એ યોગ્યનું રૂપ છે. અને સાહેબ, બીજાનું બલિદાન આપવું સહેલું છે, ખુદનો હવન કરી દેવામાં ખુદાઈ છે. એ યજ્ઞની પ્રક્રિયા છે. મૃત્યુપ્રસંગે લાડુ ખવડાવવા, પૈસા વહેંચવા એ આપણી પરંપરા ઉત્સવનો સંકેત કરે છે, પરંતુ મોતની ભયાનકતાની વાતો કરીને આપણને ડરાવવામાં આવ્યા છે. રામસ્મરણ કરે છે એ મૃત્યુથી શું કામ ડરે? (સંકલન : જયદેવ માંકડ)

__._,_.___

Posted by: Bhupendra Jesrani <jesranibd@yahoo.co.in>
Reply via web post Reply to sender Reply to group Start a New Topic Messages in this topic (1)

Have you tried the highest rated email app?
With 4.5 stars in iTunes, the Yahoo Mail app is the highest rated email app on the market. What are you waiting for? Now you can access all your inboxes (Gmail, Outlook, AOL and more) in one place. Never delete an email again with 1000GB of free cloud storage.

World&#39;s Best forwarded emails...

Spread a word to join amdavadis4ever-subscribe@yahoogroups.com

To translate the posted material into your native/regional language,
please visit http://translate.google.com/

Like us on facebook: amdavadi amdavadi

.

__,_._,___

No comments:

Post a Comment