[amdavadis4ever] સંબંધોમાં લાગતી ઊધઈ : મિસ્અન્ડર ્સ્ટેન્ડિંગ

 

Please use http://translate.google.com/ to translate this article to Language of your choice. સંબંધોમાં લાગતી ઊધઈ: મિસ્અન્ડર્સ્ટેન્ડિંગ મધુવનની મહેક: ડો. સંતોષ દેવકર માણસ માણસને જોડતો સેતુ એટલે સંબંધ. દરેક જણ એકબીજા સાથે સંબંધથી જોડાયેલો છે. સંબંધ સિવાયનું જોડાણ શક્ય નથી. વ્યક્તિ-વ્યક્તિ વચ્ચેનો સંબંધ જીવનને ગતિ આપે છે. સંબંધને કારણે જીવન ગતિશીલ બને છે. સંબંધોની ગુણવત્તા જીવનમાં પ્રાણ પૂરે છે. સંબંધોની પરિપક્વતા વ્યક્તિને અનોખી ઊંચાઈએ બક્ષે છે. પરિપક્વ રિલેશન દરેક વ્યક્તિ ઝંખે છે. સંબંધોની પરિપક્વતા માત્ર એક વ્યક્તિ પર નિર્ભર નથી, બંને છેડા મજબૂત અને વૈચારિક હોવા તે અનિવાર્ય છે. કોઈ એક ઉર્દૂ શાયરે ખરુંં કહ્યું છે કે- દુશ્મની જમ કર કરો લેકિન યે ગુંજાઈશ રહે કી જબ કભી હમ દોસ્ત હો જાય તો શરમિંદા ન હો. મિત્રતામાં પરિપક્વતા હોય પરંતુ કવિ તો દુશ્મનીમાં પણ પરિપક્વતાની વાત કરે છે. કેટલાક સંબંધો કાચા દોરાથી બંધાયેલા હોય છે. સ્હેજ ટેન્શન આવે અથવા થોડો વર્તનમાં ફેરફાર થાય કે તુરત જ સંબંધો પર અસર થાય છે. એવા નાજુક તાતણે બંધાયેલા સંબંધોનું ભવિષ્ય પણ ટૂંકું હોય છે. પરિપક્વ સંબંધોમાં એક ઊંચાઈ સ્થાપિત થતી હોય છે. ઊંચાઈ સમજદારીથી આવે. સમજદારી બંને પક્ષે મહત્ત્વ ધરાવે છે, જ્યારે જ્યારે સંબંધોની પરિપક્વતા સામે સવાલો થયા છે ત્યારે ત્યારે સંબંધોની લક્ષ્મણરેખા તૂટી છે. પતિ-પત્ની વચ્ચે, શિક્ષક-વિદ્યાર્થી વચ્ચે, બે પ્રેમી વચ્ચે, બે મિત્રો વચ્ચે, બે વેવાઈ વચ્ચે, બે બહેનપણી વચ્ચેના સંબંધોના પાયામાં સમજદારીના ચાર હાથની જરૂર પડે છે. સંબંધોની નાવમાં બેસીને બંનેએ હલેસાં મારવાં પડે, જો એક વ્યક્તિ હલેસાં મારે અને બીજો બેસી રહે તો પણ નાવ આગળ જઈ શકે નહીં. નાવને આગળ લઈ જવા, વિકાસ તરફ લઈ જવા, સંબંધોને સમૃદ્ધિ તરફ લઈ જવા બંને બાજુથી તાલબદ્ધ રીતે હલેસાં મારવાં જરૂરી નહીં અનિવાર્ય છે. સંબંધોમાં ઊંચાઈ હોવી એ જેવીતેવી વાત નથી. આપણી ભાષામાં 'સંબંધો તૂટયા' જેવો હિંસક અને ઘાતક શબ્દપ્રયોગ બીજો એકેય નથી ! એ સંબંધો જ કેવા જે દુભાય, તૂટી જાય, ફરી બંધાય, ફરી તૂટે ને ફરી બંધાય... ! અનિશ્વિતતા અને અવિશ્વાસના પાયા પર બંધાયેલા સંબંધોમાં જોડવા-તૂટવાનો ક્રમ અવારનવાર બનતો રહે છે. જો જિંદગીમાં સંબંધો નથી તો કશું જ નથી. સંબંધોને મહામૂલી મૂડી ગણનારા તેનું મહત્ત્વ સમજે છે, જાળવે છે અને સંસ્કારે છે. સંબંધોનાં અનેક લેખાંજોખાં છે. સંબંધો તૂટયાની વેદનાનો કોઈ અવાજ નથી હોતો અને સંબંધો બંધાય તેનો કોઈ સૂર નથી સંભળાતો. બંને અનુભવવાની પ્રક્રિયા છે. દરેકે તેમાંથી પસાર થયે જ છૂટકો. વ્યક્તિ ગરીબ હોય કે તવંગર, સ્ત્રી હોય કે પુરુષ, ગમે તે જ્ઞાાતિની હોય, સંબંધોની માયાજાળમાંથી છટકી શકતી નથી, કાશ, માનવી સંબંધોને પારખી શકે,ઓળખી અને જાણી શકતો હોત! જીવનમાં સંબંધોનું અનેકગણું મહત્ત્વ છે. સંબંધોનું મૂલ્ય સમજનારા સંબંધોનો ઉપયોગ કરી જાણે છે. સંબંધોનો ઉપયોગ લોકલ્યાણ માટે થાય તે ઉત્કૃષ્ટ છે. સંબંધોનો હંમેશાં ઉપયોગ જ થાય તેવું નથી હોતું. સંબંધોનો દુરુપયોગ કરનારા પણ હોય છે. સંબંધોને વટાવી ખાવું પ્રત્યેક વ્યક્તિએ બદલાતું રહે છે. જો સંબંધો સ્વાર્થની બુનિયાદ પર ટકેલા હશે તો તેનું ભવિષ્ય લાંબુ નહીં હોય. સ્વાર્થ પૂરો થતાંની સાથે જ તે સંબંધોનો અંત આવતો હોય છે. આજે મોટેભાગે સ્વાર્થના સંબંધો અસ્તિત્વમાં છે એ નકારી શકાય તેમ નથી. ખૂબ ઓછા સંબંધો નિઃસ્વાર્થભાવે રચાતા હોય છે. નિઃસ્વાર્થ અને દિવ્ય ચેતનાથી બંધાતા સંબંધો ચિરંજીવી હોય છે. કહેવાયું છે કે- કેવલ બડી બડી બાતેં કરને સે બડે નહિ હો જાતે, જબ બડે છોટી છોટી બાતેેં સમજને લગતે હૈ તબ વે બડે હોતે હૈ. સંબંધોમાં ગેરસમજથી તિરાડ પડે છે. વ્યક્તિનો અહમ્ કાતરનું કામ કરે છે. કાતર હંમેશાં કાપવાનું અને સોય હંમેશાં જોડવાનું કામ કરે છે. જીવનમાંથી ગેરસમજ ઊભી પૂંછડીએ ભાગે. સંબંધોની પરિપક્વતાનો મૂળભૂત પાયો પ્રેમ છે. પ્રેમ અને સમજણ બંનેનું હોવું એ ઘટના છે, તો સંબંધોમાં પ્રેમ અને સમજણની ગેરહાજરી એ દુર્ઘટના છે. પ્રેમથી સંબંધોને તાકાત મળે છે. પ્રેમથી પરિપક્વ સંબંધો રચાય છે. સંબંધોમાં રહેલી પરિપક્વતા અને સમજણ બંને સગી બહેનો છે અને તેથી જ પ્રેમ અને સમજણની બુનિયાદ પર રચાયેલા સંબંધો આજીવન ટકે છે. સંબંધોમાં પડતી તિરાડને સમજણ સજ્જડ રીતે જોડી આપે છે. મિસઅન્ડરસ્ટેન્ડિંગ(Misunderstanding) અગ્રેજીમાં આવતો આ ખૂબ જ ખતરનાક શબ્દ છે. સંબંધોને તોડવા કે તૂટવા માટે તલવારની જરૂર નથી. એક માત્ર ગેરસમજ પૂરતી છે. ગેરસમજ ઘર કરી ન જાય તે સમજ, સંબંધોનો વિસ્ફોટ કરી લીરેલીરા ઉડાડી દે છે. સમજપૂર્વક, ધીરજથી વાતને સાંભળવી અને વિવેકપૂર્વક નિર્ણય લેવામાં આવે તો ગેરસમજને દૂર રાખી શકાય છે. ખૂબ ઓછા નસીબદાર હોય છે જેમને પરિપક્વ સંબંધો મળ્યા છે. સંબંધોમાં પ્રેમરૂપી રસાયણ ભેળવવામાં આવે અને મિસઅન્ડરસ્ટેન્ડિંગને સમજવામાં આવે તો સંબંધો તૂટવાનો ખતરો ટાળી શકાય છે. સમયાંતરે અનુભવાશે કે જન્મ અને મૃત્યુની જેમ સંબંધો પણ ઈશ્વરાધીન છે! મિસરી ચહેરો દેખાયાથી સ્મરણ થાય તે ઓળખાણ પણ સ્મરણ થાય ને ચહેરો દેખાય તે સંબંધ.

__._,_.___

---

Posted by: Bhupendra Jesrani <jesranibd@yahoo.co.in>

---

Reply via web post

•

Reply to sender

•

Reply to group

•

Start a New Topic

•

Messages in this topic (1)

World's Best forwarded emails...

Spread a word to join amdavadis4ever-subscribe@yahoogroups.com

To translate the posted material into your native/regional language,
please visit http://translate.google.com/

Visit Your Group

• New Members 90
• New Links 2

• Privacy • Unsubscribe • Terms of Use

.

__,_._,___